„Po wszystkie dni Nazarejstwa swego świętym będzie Panu” (4 Mojż. 6:8)

Oprócz ogólnego nakazu zachowywania rytualnej czystości i świętości, jaki obowiązywał wszystkich przedstawicieli narodu wybranego i odłączonego przez Boga (3 Mojż. 11:44), Prawodawca przewidział także możliwość szczególnego rodzaju ślubu poświęcenia się Bogu na pewien czas albo nawet na całe życie — ślub nazirejstwa. Zobowiązanie to było dobrowolne, a prorok Amos dodaje, że pochodziło z Boskiej inspiracji, podobnie jak powołanie prorocze: „Nadto wzbudzałem z synów waszych proroków, a z młodzieńców waszych Nazirejczyków*” — Amos 2:11. W ten sposób nazirejczycy byli obok lewitów i proroków kolejną grupą duchowych przywódców Izraela.

Słowa hebrajskie, którymi Pismo Święte określa ślub nazirejski, ‘naziyr’, ‘nazar’ i ‘nezer’ mają ogólniejsze znaczenia i występują także w innych miejscach Starego Testamentu. Pierwszym bohaterem biblijnym, który został określony tym słowem był Józef, syn Jakuba, odłączony od swych braci i poświęcony dla wykonania szczególnej misji uratowania swej rodziny i całego świata przed klęską głodu (1 Mojż 49:26; 5 Mojż 33:16). Nazirejczykami w znaczeniu określonym już przez Prawo Synaickie był sędzia Izraela Samson (Sędz. 13:5,7; 16:17). Także Samuel został przez matkę ofiarowany ślubem nazirejskim na całe życie — „tedy je dam Panu po wszystkie dni żywota jego, a brzytwa nie postoi na głowie jego” – 1 Sam. 1:11. W przypadku Samuela, lewity (1 Kron. 6:34-38), poświęcenie nazirejskie wiązało się ze służbą w świątyni: „Ale Samuel służył przed Panem, ubrane chłopiątko w efod lniany” — 1 Sam. 2:11. W podobny sposób powołany do poświęcenia został także Jan Chrzciciel: „Albowiem będzie wielkim przed obliczem Pańskiem; wina i napoju mocnego nie będzie pił”— Łuk. 1:15. Oprócz wymienionych postaci, nazarejczykami w ogólnym znaczeniu słowa ‘naziyr’ byli wszyscy pomazańcy, tzn. kapłani i królowie, którzy nosili koronę. Wynika to ze specyficznego znaczenia słowa ‘naziyr’, które w 4 Mojż. 6 w BGd tłumaczone jest na „nazarejstwo” lub „poświęcenie” (ww. 4, 5, 7, 8, 9, 12, 13, 18, 19, 21), ale w innych miejscach Starego Testament ma również znaczenie „korona”. Tym mianem określany jest złoty diadem z napisem „Świętość Panu”, umieszczony na czapce najwyższego kapłana (2 Mojż. 29:6; 2 Mojż. 39:30; 3 Mojż. 8:9; 3 Mojż. 21:12), a także korona królewska, np. Saula czy Ochozjasza (2 Sam. 1:11; 2 Król. 11:12; 2 Kron. 23:11; Ps. 89:40, 132:18; Przyp. 27:24).

Nazirejczyk, który podejmował ślub opisany w 4 Mojż. 6 zobowiązany był do zachowywania trzech dodatkowych przepisów nie obowiązujących innych Izraelitów. (1) Musiał powstrzymać się od spożywania napojów alkoholowych, (2) nie mógł strzyc włosów oraz (3) nie wolno mu było uczestniczyć w pochówku zmarłych. Te szczególne ograniczenia są jakby przedłużeniem przepisów o czystości kapłanów. Kapłanowi sprawującemu służbę w przybytku także nie wolno było spożywać napojów z alkoholem (3 Mojż. 10:9; Ezech. 44:21). Przepis ten nie wykluczał jednak spożywania alkoholu w życiu prywatnym. Kapłani mieli szczególny zakaz golenia włosów na głowie, który dotyczył także brody (3 Mojż. 21:5); włosy na głowie miały być równo przystrzyżone (Ezech. 44:20). Kapłanom nie wolno było uczestniczyć w pochówku zmarłych, aczkolwiek zakaz ten nie obejmował pogrzebów członków rodziny o najbliższym stopniu pokrewieństwa (3 Mojż. 21:1-4; Ezech. 44:25). Z porównanie tego wynika, że zakazy ślubu nazirejskiego oparte są na prawie czystości rytualnej kapłanów, lecz sięgają dalej i mają ostrzejszą formę. Fakt, że kapłaństwo było szczególną formą nazirejstwa tłumaczy podobieństwo zachodzące pomiędzy obrzędami ofiarowania kapłanów oraz zakończenia ślubu nazirejskiego.

Jeśli w trakcie odbywania ślubu doszło do niezamierzonego zanieczyszczenia się nazirejczyka, np. na skutek nagłej śmierci człowieka, w którego towarzystwie przebywał składający ślub (4 Mojż. 6:9), to nazirejstwo nie mogło być dalej kontynuowane w zwykły sposób. Nazirejczyk musiał odbyć siedmiodniwy okres oczyszczenia poza obozem (4 Mojż. 5:2), któremu zapewne towarzyszyły zwykłe czynności pokropienia wodą z popiołem z czerwonej jałowicy (4 Mojż. 19:17-19), a następnie ślubujący musiał ogolić włosy i ósmego dnia złożyć zwykłą ofiarę oczyszczenia, taką jak po odbyciu choroby (por. 3 Mojż. 12:6,8; 15:14,29) — dwoje gołąbiąt albo dwie synogarlice, jeden ptak na ofiarę za grzech, a drugi na całopalenie. Następnie nazirejczyk odnawiał przerwany ślub składając przy tym rocznego baranka na ofiarę za występek. Odbyty poprzednio okres nazirejstwa nie mógł być zaliczony i ślubowany okres należało liczyć od początku.

W trakcie obrzędu zakończenia nazirejstwa składana była ofiara za grzech (owca) oraz całopalenie (roczny baranek). Następną ofiarą był baran na ofiarę spokojną, której towarzyszyła ofiara śniedna i mokra. Następnie nazirejczyk golił głowę, aby spalić włosy na ołtarzu wraz z ofiarą spokojną.

Po złożeniu ofiar obowiązkowych i po ogoleniu włosów odbywał się obrzęd kołysania podobny jak przy ofiarowaniu kapłanów (3 Mojż. 8:25-29) z tą różnicą, że mniej było elementów użytych do kołysania — mostek ofiary spokojnej oraz dwa placki z kosza ofiar śniednych. Ofiary obowiązkowe nie wykluczały oczywiście możliwości złożenia innych ofiar dobrowolnych na dziękczynienie Panu (4 Mojż. 6:21). Po wykonaniu tych czynności nazirejczyka nie obowiązywały już zakazy ślubu.