Powrót

 na Szabbat

10 Adar I 5765

 

19 lutego 2005


20. Tetzaveh (Rozkażesz) 2 Mojż. 27:20-30:10

• Przepis o oliwie do świecenia • Aaron i jego synowie powołani na urząd kapłański • Opis szat kapłańskich • Efod • Napierśnik sądu z dwunastoma kamieniami • Urim i Tumim • Płaszcz z dzwoneczkami • Diadem i czapka • Biała szata • Szaty dla synów Aarona • Przepisy o poświęceniu kapłanów • Przepis o oczyszczeniu ołtarza • Przepis o ofierze ustawicznej • Przepis o złotym ołtarzu do kadzenia •


Urim i Tummim

„Który przed twarzą Eleazara kapłana stawać będzie, aby się zań radził sądu Urim przed Panem.” 4 Mojż. 27:21

Centralnym tematem czytania tego tygodnia są przepisy o wyglądzie i świętości kapłanów, którzy swoją służbę mieli sprawować w szczegółowo opisanym ubraniu. Centralną częścią ubrania kapłańskiego był Napierśnik Sądu z osadzonymi na nim dwunastoma szlachetnymi kamieniami. W Napierśniku tym umieszczone zostały Urim i Tummim, które pozwalały rozeznawać wolę Bożą i to prawdopodobnie one stały się przyczyną, dla której Napierśnik uzyskał dodatkowe określenie - „Napierśnik Sądu”: „Położysz też na napierśniku sądu Urim i Tummim, które będą na piersiach Aaronowych, gdy wchodzić będzie przed Pana; i poniesie Aaron sąd synów Izraelskich na piersiach przed Panem ustawicznie.” (2 Mojż. 28:30)

Nie umiemy dzisiaj dokładnie powiedzieć, czym były Urim i Tummim. Wiemy tylko tyle, że znajdowały się w Napierśniku. Nie znajdujemy w Piśmie Świętym żadnego opisu, jak wyglądały, jak należałoby je zrobić. Nie ma też świadectwa, że ktokolwiek, kiedykolwiek je wykonał. Zapis, że Mojżesz miał je położyć w Napierśniku mógłby świadczyć, że już istniały, że były dane. Na tej podstawie niektórzy uważają, że Urim i Tummim były darem i tajemnicą samego Boga.

Słowo Urim oznacza dosłownie „światła” a słowo Tummim - „doskonałości”. Owo drugie słowo wedle tradycji żydowskiej wiąże się z Imionami Bożymi, które są doskonałością. Słowo „światła” mogłoby sugerować, że sposobem rozpoznawania woli Bożej było światło. Mówi się, że dzięki mocy imion Bożych złożonych w Napierśniku Sądu kapłan, patrząc na wyryte w kamieniach napierśnika litery imion dwunastu pokoleń Izraela, dostrzegał w niektórych z nich szczególne światło i składając te litery w odpowiedniej kolejności uzyskiwał odpowiedź na zadane pytanie.

Jest rzeczą oczywistą, że nie każdy człowiek mógł przyjść do kapłana z pytaniem o rozstrzygnięcie w sprawie swojego losu. W księdze Nehemiasza zapisano, że wyroczni tej użyto prawdopodobnie do rozstrzygnięcia pochodzenia kapłanów, którzy nie umieli udowodnić swego pochodzenia (Neh. 7:65). Tradycyjnie uważa się, że pytania do wyroczni Urim i Tummim mogły zadawać tylko osoby publiczne i że pytania te musiały dotyczyć dobra publicznego. Tak więc prosty człowiek ze swoimi zwykłymi codziennymi pytaniami tak jak i my dzisiaj zdany był na bardziej naturalne metody poszukiwania woli Bożej.

Jest w nas tęsknota za poznaniem Bożej woli. Człowiek wierzący bardzo by pragnął wiedzieć, jakie są Boże zamierzenia względem jego życia, jakie rozwiązanie sytuacji wybrałby dla nas Bóg. W modlitwach często pytamy Pana Boga, jaki zawód winniśmy wybrać, jakiego pojąć współmałżonka, czy może zostać w stanie bezżennym, czy należy przyjąć różne propozycje, jakie stawia przed nami życie zawodowe, rodzinne, czy zborowe. Wydaje nam się, że byłoby nam wygodniej, gdyby było takie Urim i Tummim, którego moglibyśmy zapytać i uzyskać jednoznaczną odpowiedź. Czy rzeczywiście byłoby nam łatwiej?

Być może jednoznaczne poznanie obiektywnie najlepszego rozwiązania pomogłoby nam w podejmowaniu decyzji w sytuacjach, w których sami nie mamy żadnych emocjonalnych preferencji. Ale gdyby na przykład okazało się, że dziewczyna, do której zapałałem gwałtowną namiętnością, nie będzie dla mnie odpowiednią żoną, gdyby wyrocznia powiedziała, że praca, która przynosi wielkie zyski nie jest dla mnie dobra, bo pochłonie znaczną część mojej uwagi i czasu, gdybym dowiedział się, że upragniona podróż, którą koniecznie chcę odbyć jest za droga i pieniądze te powinienem przeznaczyć na pomoc dla potrzebujących - czy i wtedy byłoby nam łatwiej podjąć odpowiednią decyzję. Najwygodniej byłoby nam oczywiście wtedy, gdyby Pan Bóg zamykał przed nami możliwości błędnej decyzji, gdyby w ogólne nie pojawiła się możliwość podjęcia nieodpowiedniej pracy, czy wyboru niewłaściwego męża. Ale niestety w tej grze oprócz Pana Boga pojawia się czasami także szatan, który z Bożego przyzwolenia stawia przed nami kuszące naszą pożądliwość propozycje. Czy w takiej sytuacji obiektywna wiedza jest znaczącą pomocą?

A poza tym, czy na naprawdę jest tak, że nie mamy Urim i Tummim? Owszem tego literalnego nie mamy, nie ma świątyni, kapłana i efodu z Napierśnikiem. Może niedługo znów będzie takie miejsce na Ziemi, do którego ludzie będą chodzić, aby poznać jednoznaczną Bożą odpowiedź na ich ważne pytania, ale na razie niczego takiego nie ma. Mimo to, nawet tradycyjna interpretacja Urim i Tummim przyznaje, że umiejętność odczytania woli Bożej ze świateł Napierśnika było po pierwsze darem ducha świętego, a po drugie umiejętnością przekazywaną z pokolenia na pokolenie. Jeśli tak, to czy dzisiaj nie ma takich „świateł” i takich „doskonałości”, które pomagałyby nam rozeznawać Bożą wolę? Oczywiście, że są! Światło jest symbolem poznania intelektualnego, a „doskonałość” - czyli próba odwzorowania w naszym życiu doskonałości Bożego podobieństwa (Mat. 5:48) - to poznanie przy pomocy uczuć i próby dobrego życia. Kapłan na sercu nosił sąd Izraela. Nasze serce może również stać się niewidzialnym, duchowym Urim i Tummim. Pod dwoma wszakże warunkami: że będziemy starali się chodzić w świetle Bożej Prawdy ukazanej w Jego Słowie i po drugie, że będziemy starali się pokochać to co dobre i znienawidzić zło. Wtedy nasz rozum i nasze uczucia staną się Urim i Tummim, które niezawodnie wskażą nam drogę Bożej woli.


20. Tetzaveh (Rozkażesz) 2 Mojż. 27:20-30:10

Tekst w tłumaczeniu Biblii Gdańskiej

27,20 A ty rozkażesz synom Izraelskim, aby przynieśli do ciebie oliwy z oliwnego drzewa czystej, wytłoczonej, do świecenia, aby lampy zawsze gorzały.
21 W przybytku zgromadzenia przed zasłoną, która zakrywa skrzynię świadectwa, stawiać je będzie Aaron i synowie jego od wieczora aż do poranku przed Panem. Ta ustawa będzie wieczna w potomstwie ich między synami Izraelskimi.
28,1 A ty weźmij do siebie Aarona, brata twego, i syny jego z nim, z pośrodku synów Izraelskich, aby mi urząd kapłański odprawowali, Aaron, Nadab i Abiu, Eleazar, i Itamar, synowie Aaronowi.
2 A sprawisz szaty święte Aaronowi, bratu twemu, na cześć i na ozdobę.
3 Ty się też rozmówisz z każdym umiejętnym rzemieślnikiem, któregom napełnił Duchem mądrości, aby urobili szaty Aaronowi na poświęcenie jego, aby mi urząd kapłański odprawował.
4 A teć są szaty, które urobią: Napierśnik, i naramiennik, i płaszcz, i suknia haftowana, czapka i pas. I urobią te szaty święte Aaronowi bratu twemu i synom jego, aby mi kapłański urząd sprawowali.
5 I nabiorą złota, i hijacyntu, i szarłatu, i karmazynu dwa kroć farbowanego, i jedwabiu białego.
6 I uczynią naramiennik ze złota, i z hijacyntu, i z szarłatu, z karmazynu dwa kroć farbowanego, i z jedwabiu białego kręconego, robotą haftarską.
7 Dwa zwierzchne kraje zszyte mieć będzie na dwu końcach swych, a tak społu spięte będą.
8 A przepasanie naramiennika tego, które na nim będzie, podobne będzie robocie jego; będzie także ze złota, z hijacyntu, i z szarłatu, i z karmazynu dwa kroć farbowanego, i z jedwabiu białego kręconego.
9 I weźmiesz dwa kamienie onychiny, i wyryjesz na nich imiona synów Izraelskich;
10 Sześć imion ich na jednym kamieniu, a imion sześć drugich na drugim kamieniu, według narodzenia ich.
11 Robotą snycerzów, którzy kamienie rzezą, wyryjesz na obu kamieniach imiona synów Izraelskich, i osadzisz je we złote osadzenia.
12 I położysz te obadwa kamienie na wierzchnich krajach naramiennika, kamienie pamiątki dla synów Izraelskich; i nosić będzie Aaron imiona ich przed Panem na obu ramionach swych na pamiątkę.
13 Uczynisz też haczyki złote.
14 Dwa też łańcuszki ze złota szczerego jednostajne; uczynisz je robotą plecioną, i zawiesisz te łańcuszki plecione na haczykach.
15 Uczynisz też napierśnik sądu robotą haftarską, według roboty naramiennika urobisz go; ze złota, z hijacyntu, i z szarłatu, i z karmazynu dwa kroć farbowanego, i z białego jedwabiu kręconego uczynisz go.
16 Czworograniasty będzie i dwoisty, na piędzi długość jego, i na piędzi szerokość jego.
17 I nasadzisz weń pełno kamienia, cztery rzędy kamienia, tym porządkiem: sardyjusz, topazyjusz i szmaragd w pierwszym rzędzie;
18 W drugim zasię rzędzie: karbunkuł, szafir, i jaspis.
19 A w trzecim rzędzie: linkuryjusz, achates, i ametyst.
20 A w czwartym rzędzie: chryzolit, onychin i berył; te będą wsadzone w złoto w rzędziech swoich.
21 A tych kamieni z imionami synów Izraelskich będzie dwanaście według imion ich; tak jako rzezą pieczęci, każdy według imienia swego będą, dla dwunastu pokoleń.
22 Uczynisz też do napierśnika łańcuszki jednostajne robotą plecioną ze złota szczerego.
23 Uczynisz też do napierśnika dwa kolce złote, i przyprawisz te dwa kolce do obu krajów napierśnika.
24 I przewleczesz dwa łańcuszki złote przez oba kolce u krajów napierśnika.
25 Drugie zasię dwa kolce dwu łańcuszków zawleczesz na dwa haczyki, i przyprawisz do wierzchnich krajów naramiennika na przodku.
26 Uczynisz też dwa kolce złote, które przyprawisz do dwu końców napierśnika na kraju jego, który jest od naramiennika ze spodku.
27 Do tego uczynisz dwa drugie kolce złote, które przyprawisz na dwie strony naramiennika ze spodku na przeciwko spojeniu jego, z wierzchu nad przepasaniem naramiennika.
28 Tak zwiążą napierśnik ten kolce jego z kolcami naramiennika sznurem hijacyntowym, aby był nad przepasaniem naramiennika, żeby nie odstawał napierśnik od naramiennika.
29 I będzie nosił Aaron imiona synów Izraelskich na napierśniku sądu, na piersiach swych, gdy będzie wchodził do świątnicy, na pamiątkę ustawiczną przed Panem.
30 Położysz też na napierśniku sądu Urim i Tummim, które będą na piersiach Aaronowych, gdy wchodzić będzie przed Pana; i poniesie Aaron sąd synów Izraelskich na piersiach przed Panem ustawicznie.
31 Uczynisz też płaszcz pod naramiennik, wszystek z hijacyntu.
32 A na wierzchu w pośród jego będzie rozpór, który rozpór obwiedziesz bramą plecioną w pancerzowy wzór, aby się nie rozdzierał.
33 Uczynisz też na podołku jego jabłka granatowe z hijacyntu, i z szarłatu, i z karmazynu dwa kroć farbowanego na podołku jego w około, a dzwonki złote między niemi w około.
34 Dzwonek złoty a jabłko granatowe; i zaś dzwonek złoty i jabłko granatowe u podołka płaszcza w około.
35 A będzie to miał na sobie Aaron przy posługiwaniu, aby słyszany był dźwięk jego, gdy będzie wchodził do świątnicy przed Pana, i gdy zaś wychodzić będzie, żeby nie umarł.
36 Uczynisz też blachę ze złota szczerego, a wyryjesz na niej robotą tych, co pieczęci rzezą: Świętość Panu.
37 Tę przywiążesz do sznuru hijacyntowego, i będzie na czapce; na przodku na czapce będzie.
38 A ta będzie nad czołem Aaronowem, aby nosił Aaron nieprawość poświęconych rzeczy, które by poświęcali synowie Izraelscy przy wszystkich darach poświęconych rzeczy swych; a będzie nad czołem jego ustawicznie, aby im zjednał łaskę u Pana.
39 Sprawisz też szatę z białego jedwabiu dzianą; także uczynisz czapkę z jedwabiu białego, pas też uczynisz robotą haftarską.
40 Synom także Aaronowym poczynisz szaty; i poczynisz im pasy, i czapki im poczynisz na cześć i na ozdobę.
41 A ubierzesz w nie Aarona, brata twego, i syny jego z nim; i pomażesz je, a napełnisz ręce ich, i poświęcisz je, aby mi urząd kapłański sprawowali.
42 Urobisz im też ubiory lniane, dla zakrycia nagości ciała; od biódr aż do udów będą.
43 A będą na Aaronie i na synach jego, gdy wchodzić będą do namiotu zgromadzenia, albo gdy będą przystępować do ołtarza, aby służyli w świątnicy, żeby niosąc nieprawość, nie pomarli. Ustawa to wieczna będzie jemu, i nasieniu jego po nim.
29,1 To też uczynisz im na poświęcenie ich, aby mi odprawowali urząd kapłański: Weźmij cielca jednego młodego, i dwu baranów zupełnych;
2 I chleby przaśne, i placki przaśne z oliwą zaczynione, i kołacze przaśne, namazane oliwą; z przedniej mąki pszenicznej naczynisz ich.
3 A włożysz to w jeden kosz, ofiarować je będziesz w tymże koszu, z cielcem, i z dwiema barany.
4 A Aaronowi i synom jego przystąpić każesz do drzwi namiotu zgromadzenia, i omyjesz je wodą,
5 A wziąwszy szaty, obleczesz Aarona w suknią, i w płaszcz pod naramiennik, i w naramiennik, i napierśnik, i opaszesz go pasem naramiennika;
6 I włożysz czapkę na głowę jego, a wstawisz koronę świętości na czapkę.
7 Na ostatek weźmiesz olejek pomazywania, i wylejesz na głowę jego, a pomażesz go.
8 Potem synom jego przystąpić każesz, a obleczesz je w szaty;
9 I opaszesz je pasem, Aarona i syny jego, a włożysz na nie czapki, i będą mieli kapłaństwo ustawą wieczną; poświęcisz też ręce Aaronowe, i ręce synów jego.
10 Przywiedziesz też cielca przed namiot zgromadzenia, i włoży Aaron i synowie jego ręce swoje na głowę cielca.
11 I zabijesz cielca przed Panem, u drzwi namiotu zgromadzenia.
12 A wziąwszy krwi z cielca pomażesz na rogach ołtarza palcem swym, a ostatek krwi wylejesz ku spodku ołtarza.
13 Weźmiesz też wszystkę tłustość okrywającą wnętrze, i odzieczkę z wątroby, i dwie nerki z tłustością ich, a zapalisz to na ołtarzu.
14 A mięso cielca, i skórę jego, i gnój jego, spalisz ogniem za obozem; bo to jest ofiara za grzech.
15 Barana także jednego weźmiesz, na którego głowę Aaron i synowie jego włożą ręce swoje.
16 I zabijesz barana tego, a wziąwszy krwi jego, pokropisz wierzch ołtarza w około.
17 A barana zrąbiesz na sztuki, i opłuczesz trzewa jego i nogi jego, i włożysz je na sztuki z niego i na głowę jego.
18 I zapalisz tego całego barana na ołtarzu; całopalenie to jest Panu, wonią przyjemną, ofiarą ognistą jest Panu.
19 Zatem weźmiesz barana drugiego, a włoży Aaron i synowie jego ręce swoje na głowę barana.
20 A zabiwszy onego barana weźmiesz ze krwi jego, i pomażesz koniec ucha Aaronowego, i końce ucha prawego synów jego, i wielkie palce ręki ich prawej, także wielkie palce nogi ich prawej, a wylejesz tę krew na ołtarz w około.
21 Wziąwszy zaś ze krwi, która na ołtarzu, także z olejku pomazywania, pokropisz Aarona, i szaty jego, i syny jego, i szaty synów jego z nim; i będzie poświęcony on i szaty jego, i synowie jego, i szaty synów jego z nim.
22 Potem weźmiesz z barana łój, i ogon, i tłustość, która okrywa wnętrze, i odzieczkę wątroby, i dwie nerki, i łój, który jest na nich, i łopatkę prawą, albowiem jest baran poświęcenia;
23 I bochen chleba jeden, i kołacz chleba z oliwą jeden, i placek jeden z kosza przaśników, który jest przed Panem.
24 A położysz to wszystko na ręce Aaronowe, i na ręce synów jego, i obracać to będziesz tam i sam za ofiarę obracania przed Panem;
25 A wziąwszy to z ręku ich, zapalisz na ołtarzu, na całopalenie, na wonność wdzięczną przed Panem; ofiara ognista jest Panu.
26 Weźmiesz też piersi z barana poświęcenia, które należą Aaronowi, i obracać je będziesz tam i sam za ofiarę obracania przed Panem, a to będzie dział twój,
27 Poświęcisz też piersi obracania i łopatkę podnoszenia, którą obracano, i którą podnoszono, z barana poświęcenia dla Aarona, i dla synów jego.
28 A to będzie Aaronowi i synom jego ustawą wieczną od synów Izraelskich, gdyż ofiara podnoszenia jest: i ofiara podnoszenia będzie od synów Izraelskich z ofiar ich spokojnych, ofiara podnoszenia ich będzie Panu.
29 A szaty święte, które są Aaronowe, zostaną synom jego po nim, aby pomazywani byli w nich, a były poświęcane w nich ręce ich.
30 Siedem dni będzie w nich chodził kapłan, który będzie na jego miejscu z synów jego, który wchodzić będzie do namiotu zgromadzenia, aby służył w świątnicy.
31 Barana też poświęcenia weźmiesz, i uwarzysz mięso jego na miejscu świętem.
32 I jeść będą Aaron i synowie jego mięso onego barana, i chleb, który jest w koszu, u drzwi namiotu zgromadzenia.
33 Będą to jeść ci, za które się oczyszczenie stało, ku poświęceniu rąk ich, aby poświęceni byli; obcy zaś nie będzie jadł z tego, bo święta rzecz jest.
34 A zbyłoliby co mięsa poświęcenia, i chleba aż do poranku, spalisz ostatki ogniem: nie będą tego jeść, bo święta rzecz jest.
35 Tak tedy uczynisz Aaronowi, i synom jego, według wszystkiego, com ci przykazał; przez siedem dni poświęcać będziesz ręce ich.
36 Cielca też za grzech ofiarować będziesz na każdy dzień na oczyszczenie, i oczyścisz ołtarz, czyniąc oczyszczenie na nim, i pomażesz go ku poświęceniu jego.
37 Siedem dni będziesz oczyszczał ołtarz, i poświęcisz go, i będzie ten ołtarz najświętszy; cóżkolwiek się dotknie ołtarza, poświęcono będzie,
38 A to jest, co ofiarować będziesz na ołtarzu: dwa baranki roczne, dwa na każdy dzień ustawicznie.
39 Baranka jednego ofiarować będziesz rano, a baranka drugiego ofiarować będziesz między dwoma wieczorami.
40 Także dziesiątą część efy mąki pszennej, zmieszanej z oliwą wytłoczoną, której by było czwarta część hyn, a do ofiary mokrej czwarta część hyn wina do jednego baranka.
41 Także baranka drugiego ofiarować będziesz między dwoma wieczorami; według obrzędu ofiary porannej i według ofiary mokrej jej, tak przy niej uczynisz na wonią przyjemną, i ofiarę zapaloną Panu.
42 Całopalenie to ustawicznie będzie w narodziech waszych u drzwi namiotu zgromadzenia przed Panem, gdzie się z wami schodzić będę, abym tam z tobą rozmawiał.
43 Tam się też schodzić będę z synami Izraelskimi, i będzie miejsce to chwałą moją.
44 Bo poświęcę namiot zgromadzenia, i ołtarz, i Aarona, i syny jego poświęcę, aby mi urząd kapłański sprawowali.
45 I będę mieszkał w pośrodku synów Izraelskich, i będę im za Boga.
46 A poznają, żem Ja Pan Bóg ich, którym je wywiódł z ziemi Egipskiej, abym mieszkał w pośrodku ich, Ja Pan Bóg ich.
30,1 Uczynisz też ołtarz dla kadzenia; z drzewa sytym uczynisz go.
2 Na łokieć wzdłuż, i na łokieć wszerz, czworograniasty będzie, a na dwa łokcie wzwyż; z niego wychodzić będą rogi jego.
3 A powleczesz go szczerem złotem, wierzch jego i ściany jego w około, i rogi jego. Uczynisz też koronę złotą około niego.
4 I dwa kolce złote uczynisz też pod koroną we dwu kątach jego, po obu stronach jego, a przez nie przewleczesz drążki, aby noszony był na nich.
5 A uczynisz drążki one z drzewa sytym, i powleczesz je złotem.
6 I postawisz go przed zasłoną, za którą jest skrzynia świadectwa przed ubłagalnią, która jest nad świadectwem, gdzie się z tobą schodzić będę.
7 A będzie kadził na nim Aaron kadzeniem z wonnych rzeczy na każdy poranek; przygotowawszy lampy, będzie kadził.
8 Także gdy rozpali Aaron lampy między dwoma wieczorami, kadzić będzie kadzeniem ustawicznem przed Panem w narodziech waszych.
9 Nie włożycie nań kadzidła obcego, ani całopalenia, ani ofiary suchej; ani ofiary mokrej ofiarować będziecie na nim.
10 Tylko wykona oczyszczenie Aaron nad rogami jego raz w rok; przez krew ofiary za grzech, w dzień oczyszczenia, raz w rok oczyszczenie odprawi na nim w narodziech waszych; bo to rzecz najświętsza Panu.